Đam mê Internet khiến giới trẻ đánh mất công việc và cuộc sống

550 triệu cho 5 ngày cai nghiện… internet’!

Fall city, Washington (Hoa Kỳ). Lúc này đang là giờ thảo luận tại RESTART (Tái khởi động) - một trung tâm hồi phục chức năng cách trung tâm thành phố Seattle 30 dặm. Bốn thành viên ngồi quanh một căn phòng và nói về cuộc đấu tranh của họ với hội chứng nghiện. Họ hồi hộp gõ nhẹ những ngón tay trên đùi và chỉnh lại dây giày. Một thanh niên trẻ tuổi đã mô tả việc mình phải bỏ dở việc học tại trường đại học để tìm cách điều trị ‘bệnh nghiện internet’ như thế nào’, đó cũng là lý do họ có mặt ở đây hôm nay.
Chúng ta dễ coi thường chứng nghiện Internet, và tại Hoa Kỳ nó cũng không được chính thức công nhận là một chứng rối loạn tâm lý. Y học ngày nay vẫn chưa chẩn đoán được chính xác những gì xảy ra trong não bộ ‘những con nghiện’ và cũng không có định nghĩa rõ ràng về các biểu hiện của chứng nghiện Internet. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều phụ huynh và các chuyên gia cho rằng nghiện công nghệ đang trở thành một vấn đề lớn đối với giới trẻ Mỹ, khiến họ phải bỏ học, xa lánh gia đình và bạn bè, hay phản ứng thái quá với môi trường xã hội xung quanh.
Một nghiên cứu gần đây của Common Sense Media (một nhóm vận động cha mẹ) cho thấy 59% các bậc cha mẹ nghĩ rằng lứa tuổi thiếu niên đều nghiện các thiết bị di động. Trong khi đó 50% thanh thiếu niên cũng cảm nhận tương tự như vậy. Khảo cứu đã được thực hiện trên gần 1.300 phụ huynh và trẻ em trong năm nay.
Nó cũng là bằng chứng cho thấy nhu cầu cấp thiết đối với những trung tâm phục hồi như RESTART cần sớm được đưa vào hoạt động phục vụ giới trẻ, khi có hàng trăm cuộc gọi & đơn thư thỉnh cầu từ các bậc phụ huynh, đề cập đến mặt trái của việc sử dụng công nghệ, mặc dù chúng ta vẫn chưa thể định lượng được vấn đề này. Một số phụ huynh xem hội chứng nghiện Internet thật đáng nghiêm trọng, họ sẵn sàng chi trả hàng ngàn đô la để gửi con em tham gia các khóa điều trị vì các công ty bảo hiểm không chi trả chi phí điều trị này.
“ Không giống như hội chứng nghiện gây ra bởi các chất gây nghiện nhưng nghiện Internet là có thật” chàng trai Alex 22 tuổi chia sẻ câu chuyện cá nhân của mình, anh đồng thời cũng là người tham gia khóa điều trị 5 ngày tại RESTART. Anh đã từ bỏ học đại học vì quá ham chơi Game và sử dụng Interner hơn là dành thời gian cho học tập và làm việc (giống như những bệnh nhân khác, anh từ chối tiết lộ danh tính vì sợ sẽ bị kỳ thị như một con nghiện thực thụ).
Cha mẹ anh cho biết ban đầu họ khuyến khích con cái sử dụng công nghệ mà không hề lường trước được những hệ lụy mà nó đem lại. Họ đã cố gắng nuôi dạy con cái trong một thế giới ngập tràn công nghệ mà thời của họ không có. Ông nói “chúng tôi là một thế hệ lạc hậu”

Anthony (trái) và Nikhil đang chơi tại Restart, một trung tâm ‘cai nghiện internet’ tại Fall City hồi tháng 5 vừa qua.

“Tôi đã hoàn toàn bị lệ thuộc”
Theo các chuyên gia, triệu chứng ở người nghiện internet cũng tương tự như các chứng nghiện khác. Một lượng hóa chất được phóng thích vào não bộ khiến các trung tâm thần kinh khoái cảm của não được thổi bừng lên khi nhận các kích thích này. Người nghiện hoàn toàn mất hứng thú đối với các sở thích khác của bản thân, đôi khi không thèm quan tâm đến bất cứ hoạt động nào khác. Khi không được phép “online”, người nghiện thường có những biểu hiện cáu gắt, trầm cảm hoặc thậm chí run toàn thân. Họ thu mình vào thế giới ảo của Internet, nơi họ tìm thấy cảm giác ‘thành công’ mà trong đời thực họ không có, qua các thứ hạng chơi game, số lượng ‘like’ trên Facebook…
Peter - 30 tuổi chia sẻ rằng trước khi bắt đầu tham gia RESTART anh là người vô gia cư và thất nghiệp. Anh từng vận lộn với chứng nghiện rượu nhưng cũng tin rằng việc quá đam mê sử dụng công nghệ đã dẫn anh đến những khoảnh khắc đen tối nhất của cuộc đời mình.
"Tôi đã hoàn toàn phụ thuộc vào Internet và hầu như đánh mất tất cả các mối quan hệ," ông nói.
Peter lệ thuộc vào công nghệ khi anh 13 tuổi. Sau khi cha mình qua đời anh đã tìm quên nỗi buồn trong các trò chơi điện tử từ lúc trời hừng sáng cho đến tận đêm khuya, thậm chí bỏ cả ăn và vệ sinh cá nhân.  
Chơi game giúp Peter chạy trốn thực tại và đem lại cảm giác phấn khích khiến anh càng dành nhiều thời gian hơn để chơi, xem phim online và tham gia tranh luận trên mạng xã hội. Anh tách mình ra khỏi cuộc sống thường ngày, bởi nỗi sợ bị tổn thương và cảm giác thấy mình hoàn toàn vô dụng mỗi khi cố gắng giải quyết vấn đề của bản thân. Công việc học tập trở nên xa sút. Sức khỏe của anh ngày càng xuống cấp vì anh chưa bao giờ học cách tự nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa, rèn luyện thể lực hay ứng xử như một người đàn ông trưởng thành. Chính điều đó đã vượt quá ngưỡng chịu đựng của mẹ anh và làm mối quan hệ của họ rạn nứt.
Hilarie Cash đồng sáng lập Trung tâm RESTART đồng thời cũng là giám đốc chuyên môn của trung tâm hiểu rất rõ về những hành vi này. Cô bắt đầu điều trị cho một ca nghiện Internet vào năm 1994, con nghiện là một thanh niên trưởng thành đã hủy hoại cuộc hôn nhân của mình chỉ vì nghiền chơi game trực tuyến. Phần lớn khách hàng đến với cô thuộc tầng lớp trẻ tuổi, thiếu khả năng kiềm soát  hành vi và hầu như không có khả năng hoạch định tương lai. Thậm chí ngay cả việc lên dự định nấu một bữa ăn cùng là cả một khó khăn đối với họ.

 “Chúng ta đang dò dẫm”
Một vài chuyên gia nghiên cứu cho rằng chưa thể khẳng định việc đam mê sử dụng Internet được coi là một chứng nghiện hay không và hội chứng này cũng không được ghi nhận trong Bộ tiêu chuẩn Thống kê và Chẩn đoán y khoa về Rối loạn tâm thần (viết tắt là DSM), vốn là tài liệu nghiên cứu chính thức về các chứng rối loạn thần kinh tại Mỹ. Một dự thảo đề cập đến chứng nghiện chơi Game được đưa vào phần phụ lục tham khảo, tuy nhiên không có thông tin nào liên quan đến các hội chứng nghiện công nghệ nói chung.
Nancy Petry là bác sĩ và giáo sư tại Đại học y khoa Connecticut cho biết căn cứ vào thực trạng các kết quả khảo cứu thu được, thật khó để chỉ ra chính xác những gì gọi là hội chứng nghiện Internet. Cô hiện đang là Uỷ viên Hiệp hội Tâm thần Mỹ phụ trách việc đánh giá các triệu chứng nghiện khởi phát do hành vi gây ra nhằm đưa vào bộ tiêu chuẩn DSM ấn bản lần thứ 5. Liệu sở thích xem phim khiêu dâm trực tuyến có phải là dấu hiệu của chứng nghiện internet hay chỉ đơn thuần là biểu hiện của chứng rối loạn tình dục?  hoặc đó là biểu hiện của cả hai? Ngay cả đối với vấn đề nghiện chơi game, Petry cho hay, các nhà nghiên cứu cũng chưa thể xác định được các yếu tố cụ thể trực tiếp gây nghiện cho người chơi.
“Trong trường hợp cụ thể này, đó chỉ là một phần vấn đề và không chỉ thuần túy liên quan đến công nghệ. Bạn không thể có những rối loạn y khoa dựa trên việc sử dụng công nghệ, điều đó mâu thuẫn với những gì chuyên gia đánh giá. Hội chứng nghiện internet còn là một đề tài rộng lớn và phức tạp hơn nữa.”
Nhiều quốc gia chính thức công nhận nghiện Internet được xem là một chứng nghiện nghiêm trọng. Ví dụ như Ở Hàn Quốc, có một định nghĩa rõ ràng về hội chứng này, tại đây học sinh được chẩn đoán và gửi đến trung tâm của chính phủ để điều trị. Ở Trung Quốc, hàng triệu trẻ em được điều trị chứng nghiện internet trong các ‘trại cải tạo’ của chính phủ với kỷ luật quân đội. Nhật Bản cũng đã thử nghiệm một mô hình ‘trại cai nghiện internet’ cho những người trẻ tuổi.
Các học giả cho rằng nước Mỹ cần nghiên cứu kỹ lưỡng hơn vấn đề này. Chúng ta đang dò dẫm, không có định hướng do đã nghiên cứu quá ít về lãnh vực này – Jim Steyer - giám đốc điều hành của Common Sense Media chia sẻ. Ông cho rằng việc không có một định nghĩa rõ ràng về chứng nghiện mạng chứng tỏ trong cái xã hội nối mạng không ngừng này, khó có thể xác định bao nhiêu người trong chúng ta đang có vấn đề nghiêm trọng với mạng.

Bà Hilarie Cash, giám đốc chuyên môn và Ryan Duncan, chuyên gia tư vấn tại Trung tâm RESTART. Chi phí cho một chương trình điều trị 5 ngày tại trung tâm này là $25,000 (tương đương khoảng 550 triệu đồng)
(Ảnh: The Washington Post)
Công ty bảo hiểm bất đắc dĩ
Nếu không có một định nghĩa cụ thể về hội chứng nghiện internet thì sẽ rất khó để nhận được tiền từ các công ty bảo hiểm giúp chi trả cho các chương trình phục hồi chức năng chuyên sâu như RESTART đang thực hiện. Chi phí cho một chương trình điều trị 5 ngày tại trung tâm này là $25,000, ngang bằng với chi phí cai nghiện tại phòng khám phục hồi chức năng cao cấp.
Cash nói rằng trong khi các công ty bảo hiểm sẽ không trả tiền cho bất kỳ điều trị nào thì một số phòng khám có thể nhận được thanh toán nếu người nghiện có những rối loạn khác chẳng hạn như nghiện rượu được công nhận bởi chuẩn DSM.
Kimberly Young, một bác sĩ đã thành lập Trung tâm cai nghiện Internet đầu tiên vào năm 1995, hầu như không thể giúp được bệnh nhân của mình nhận được hỗ trợ tài chính cho việc điều trị. "Các công ty bảo hiểm thường không chịu chi trả ngay cả khi bệnh nhân là đối tượng nghiện ma túy không có việc làm." cô nói. "Chúng ta đang sống trong một thế giới khó khăn khi nói đến bảo hiểm y tế, sức khỏe về tâm thần và nghiện ngập, đặc biệt đối với một lĩnh vực khá mới như Internet"

Học viên vui chơi tại trung tâm Restart - rộng hơn 2ha, với những con đường mòn và một đàn gà. Điện thoại và máy chơi game không được phép mang vào trung tâm.
(Ảnh: The Washington Post)
Những con gà thế chỗ cho màn hình
Vẫn còn tranh cãi về phương pháp điều trị tốt nhất
Trung tâm RESTART đã chữa trị cho khoảng 150 bệnh nhân có độ tuổi từ 18 đến 30, sứ mệnh của chương trình nhằm giúp đỡ các thành viên tại đây cai nghiện và dạy cho họ những kỹ năng sống cơ bản cần thiết để cân bằng việc sử dụng công nghệ. Trung tâm là một ngôi nhà được chuyển đổi công năng, xây trên mảnh đất rộng 2ha với những con đường mòn cùng một đàn gà nhỏ. Ở đây có rất ít thiết bị công nghệ, và điều chắc chắn là không có điện thoại thông minh hay máy chơi game. Ngay cả những cuốn sách ưa thích cũng bị tịch thu ở cửa ra vào nhằm giữ cho bệnh nhân không thu mình vào thế giới riêng. Có một phòng nghe nhạc nằm dưới tiền sảnh và một quầy điện thoại cũ dành riêng cho các cuộc gọi cá nhân.    
 ‘Cư dân’ nói chung là những thanh niên trẻ tuổi, chủ yếu được cha mẹ gửi gắm vô trung tâm. Họ ngủ trên giường đôi, tập thể dục và học cách thiết lập cân bằng các mục tiêu cũng như cách xử lý những lo âu hay trầm cảm do hành vi gây nghiện của mình. Học viên tìm hiểu cách đi chợ, giặt quần áo; Nhiều người đến trung tâm thậm chí không biết làm thế nào để có thể làm sạch phòng tắm. Sau quá trình đào tạo để họ trang bị khả năng tự chăm lo cho bản thân, họ có thể được trở về nhà, hoặc sống hòa nhập trong các căn hộ cùng với các cư dân khác.
Young điều hành phòng khám của cô tại bắc Pennsylvania với liệu pháp điều trị gần với phương pháp truyền thống, đôi khi sử dụng thuốc an thần nhằm giảm bớt các triệu chứng. Cô cho rằng những trung tâm kiểu như RESTART có thể hiệu quả nhưng cô băn khoăn liệu các học viên sau khi hồi phục có khả năng tái hòa nhập được cuộc sống hay không.
‘Thật dễ dàng cho bệnh nhân được sinh hoạt ở trong một môi trường thuận lợi và nhận được rất nhiều sự hỗ trợ nếu chẳng may tái nghiện trở lại. Nhưng khi họ trở về môi trường sống bình thường thì chưa chắc duy trì được điều đó.’
Mọi người đồng ý rằng cha mẹ đóng vai trò rất quan trọng trong việc thiết lập thói quen lành mạnh ở trẻ bởi việc sử dụng công nghệ là không thể tránh khỏi.
Các bậc phụ huynh cần hiểu những gì họ đang làm là tấm gương cho con cái noi theo, bạn chính là người hướng đạo cai nghiện tốt nhất cho chúng.
Michael Robb, Giám đốc nghiên cứu của Trung tâm Common Sense Media cho biết tất cả các bậc phụ huynh nên có cuộc trò chuyện gần gũi với con cái về việc sử dụng công nghệ một cách vừa phải. Sử dụng nhiều công nghệ chưa hẳn đã là dấu hiệu báo động. Điều quan trọng là các bậc cha mẹ cần gần gũi để hiểu con mình.
"Các em có thể có vấn đề liên quan đến sở thích lên mạng, cần cha mẹ lưu tâm hơn nhưng chưa đến mức để gọi là bệnh lý" ông nói.
Delaney Ruston, một bác sĩ và nhà làm phim khám phá một loạt các vấn đề xung quanh việc sử dụng công nghệ hàng ngày trong bộ phim có tựa đề "Screenagers." Bộ phim đề cập đến cuộc đấu tranh của bà với cô con gái nhỏ nhằm giám sát hạn chế con gái sử dụng thiết bị công nghệ.
Ruston tin rằng chúng ta nên cẩn thận về cách sử dụng từ "nghiện" trong cuộc trò chuyện với con cái về việc sử dụng công nghệ. Đối với trường hợp nghiêm trọng, cô đồng ý rằng nghiện Internet là một vấn đề thực sự. Nhưng với những đứa trẻ không rời khỏi tay điện thoại trong khi dùng bữa tối thì sao? Nếu ta nói chúng là một con nghiện có thể làm hại tới chúng nhiều hơn là làm lợi.
"Chúng ta nên cẩn thận và ngừng sử dụng từ 'nghiện' để trẻ em có thể tự ý thức và kiểm soát được hành vi của chúng", bà nói. "Các em cần hiểu rằng thiết bị không kiểm soát chúng."

(https://www.washingtonpost.com)