Thiền quán về Tri ân – Liều thuốc hạnh phúc tức thì

‘Trân trọng tri ân là một điều kỳ diệu. Nó khiến những điều tuyệt vời của người khác trở thành điều tuyệt vời của chúng ta.’  Voltaire
 
Mục đích của việc thực hành tri ân hàng ngày là để chuyển hoá tâm và khiến trân trọng tri ân trở thành một phần tính cách của chúng ta.

Lòng biết ơn là liều thuốc quý vô cùng. Nó có thể làm tiêu tan sự buồn rầu, khiến ta hạnh phúc hơn, cải thiện chất lượng các mối quan hệ, điều trị chứng mất ngủ và giúp kéo dài tuổi thọ. Đây mới chỉ là vài kết quả của các nghiên cứu khoa học đang được thực hiện…

Khi quán sát tâm mình, bạn sẽ thường thấy tâm hầu như không bao giờ an trú trong hiện tại. Tâm luôn rong ruổi, vọng tưởng về những gì đã diễn ra trong quá khứ hay nghĩ đến tương lai bằng cách suy đoán xem điều gì có thể sẽ xảy ra hay không xảy ra. Chúng ta thường có xu hướng quên rằng cuộc sống không bắt đầu từ ngày mai mà chính là ở phút giây hiện tại. 

Trong bài tập này chúng ta nhắm mắt và đưa những suy nghĩ của mình trở về phút giây hiện tại, suy ngẫm về những gì tốt đẹp mà chúng ta đang có ngay trong lúc này. Bạn bắt đầu quán niệm về chính bản thân mình, và rồi dần dần mở rộng phạm vi ra gia đình, bè bạn, công việc, cộng đồng xã hội và cả thế giới. Chúng ta thường có nhiều hơn mình tưởng rất nhiều, nhưng nếu không ý thức được về những gì mình đã có, chúng ta thường cảm thấy bất mãn ở một khía cạnh nào đó, hay luôn muốn có nhiều hơn nữa.
 
Bắt đầu tri ân từ sức khoẻ mà ta đang có, chỉ một điều đơn giản là ta có thể nhìn và nghe cũng đáng được trân trọng. Tiếp đến, chúng ta hãy mở rộng tâm tri ân để thấy rằng gia đình, bạn bè cũng là một điều may mắn mà ta cần tri ân tận đáy lòng mình. Chúng ta thật may mắn vì có được những người thương yêu ta vô điều kiện, hãy suy ngẫm về những gì họ đã cố gắng nỗ lực để khiến chúng ta hài lòng, thoải mái. Sau đó, tiếp tục mở rộng tâm tri ân hướng đến toàn bộ thế giới: bởi thế giới tồn tại nên những người có lòng từ bi xuất hiện trong cuộc đời này để làm lợi ích cho mọi loài.

Những gì bạn cần cho bài thiền quán này chỉ là một nơi yên tĩnh vào buổi sớm hay cuối mỗi ngày. Lúc thiền bạn ăn mặc ra sao không quan trọng, nhưng có lẽ tốt hơn nên chọn trang phục thoải mái vì nó sẽ ảnh hưởng tới sự thư giãn của tâm bạn. Có thể ngồi trên ghế hoặc nơi nào phù hợp, an ổn; bạn có thể thực hành dù đang ở bất cứ nơi đâu trên thế giới này, chỉ có điều không nên bám chấp vào một nơi nhất định như là căn phòng hay địa điểm yêu thích của mình.

Hãy dành một vài phút để tập trung vào hơi thở. Hít thở nhẹ nhàng, thư thái từ dưới bụng, trung tâm của cơ thể. Hãy ý thức về hơi thở, nhận thấy bụng mình đang phồng lên xẹp xuống. Hãy tự tìm cho mình nhịp thở phù hợp. Rồi bạn quán chiếu và khởi tâm trân trọng tri ân mà không bám chấp, dính mắc vào bất cứ điều gì.

Tri ân thân người quý giá và sức khoẻ mà mình đang có.

Tri ân những con người tuyệt vời mà bạn được biết đến trong cuộc đời này, họ đã luôn quan tâm, thương yêu và giúp đỡ bạn.

Tri ân những gì bạn làm, công việc, sự nghiệp, cộng đồng… và nhiều điều khác nữa.
 
Hãy phát triển sự hài lòng biết đủ. Rốt cuộc thì hạnh phúc là gì nếu không phải là sự hài lòng, mà điều này lại bắt nguồn từ tâm trân trọng tri ân. Bạn có thể suy ngẫm, quán chiếu chi tiết hơn tuỳ ý. Đơn giản là bạn hãy khởi tâm tri ân vô điều kiện và đừng mong đợi điều gì; hãy tri ân bất cứ điều gì đến trong tâm bạn.

Thực hành thiền quán về tri ân khi bắt đầu hay kết thúc một ngày nghe có vẻ rất đơn giản, nhưng đem lại nhiều kết quả, vì việc này sẽ truyền cảm hứng cho bạn khi bắt đầu ngày mới, hay làm tâm bạn lắng dịu xuống sau một ngày khó nhọc. Đó không phải là cách nhìn cuộc sống qua lăng kính màu hồng, mà là cách nhận ra những điều tốt đẹp trong cuộc sống của bạn, cũng như thay đổi lối suy nghĩ, nhìn nhận tình huống với nhiều khía cạnh khác nhau để biến khó khăn thành những cơ hội. Pháp thiền này nhắc nhở chúng ta nhớ đến những người tuyệt vời mà mình từng biết đến trong cuộc sống, và đến lượt mình, ta sẽ suy ngẫm xem nên tận dụng những khả năng của bản thân như thế nào, hay chỉ đơn giản là chúng ta nên tiếp cận vấn đề ra sao để tạo nên những khác biệt tích cực, ngay trong hôm 

Chúng ta thực hành quán niệm tri ân về những gì mình đang có, bởi lẽ, nếu không ý thức được về điều này thì khi sự bất mãn len lỏi và tích tụ qua mỗi ngày, cuối cùng có thể sẽ khiến bạn đau khổ. Mỗi sáng, tôi thường thực hành trưởng dưỡng lòng tri ân hướng tới những người tuyệt vời mà tôi may mắn hạnh ngộ trong cuộc đời này và thử tưởng tượng mình sẽ cảm thấy thế nào nếu ngay ngày mai họ từ giã cõi đời này. Điều này nghe có vẻ hơi kỳ quặc nhưng thực tế pháp quán niệm đó khiến tôi trân trọng họ hơn rất nhiều, ngay trong ngày hôm nay. Cũng có lúc, tôi nhắm mắt lại và giả như mình bị mù – chỉ để hình dung xem cuộc đời sẽ ra sao khi tôi không thể nhìn thấy rất nhiều điều đẹp đẽ. Nói rộng ra, thử tưởng tượng nếu tôi không có chân, nếu tôi bị khiếm thính, khiếm thị, hay bất cứ khuyết tật cơ thể nào khác, cuộc đời tôi sẽ đổi khác như thế nào. Vì lẽ đó, chúng ta càng cố gắng trân trọng, tri ân tất cả những gì mình đang có trên đời này.

Bài thiền quán này chỉ mất của bạn vài phút mỗi ngày, nhưng nếu thực hành đều đặn, chắc chắc cuộc sống của bạn sẽ trở nên ý nghĩa và an lạc hơn rất nhiều.


(Theo Tâm an lạc – Đức Nhiếp Chính Vương Gyalwa Dokhampa)