Giữ thái độ nào trước những lời khen chê?

Chúng ta ai chẳng muốn nhận những lời khen, những đánh giá tích cực từ mọi người xung quanh. Hoan hỷ khi thấy mọi người hài lòng với công việc của mình và khi đón nhận lời khen là điều hết sức tự nhiên, song chúng ta cần không bám chấp vào chúng, bởi nếu không, dần dần chúng ta sẽ phụ thuộc vào sự đánh giá từ bên ngoài để xác định giá trị của mình. Khi đó, nếu không được khen, chúng ta sẽ thấy mình lạc lõng và đánh mất tự tin. Vì vậy, nếu bạn làm được một điều vô cùng tốt đẹp và ai nấy đều khen ngợi, hãy biết trân trọng và tri ân. Song cũng đừng nên bám chấp vào lời khen, đừng để sự tán dương ấy nuôi dưỡng tâm kiêu mạn trong bạn.
 

 
Khi bị chê trách, bạn cũng không nên quá bám chấp vào đó, cho dù sự chê trách có thể hướng trực tiếp vào bạn hay khi người khác tìm cách gián tiếp đổ lỗi cho bạn trong một hoàn cảnh nào đó. Nếu cảm thấy mình là đối tượng của sự chỉ trích, có thể bạn sẽ muốn khéo léo tìm hiểu nguyên do, song tốt hơn hết bạn hãy lựa chọn cách nào có lợi cho mình.
 
Quá để tâm tới những lời chỉ trích dễ khiến chúng ta mất tự tin và mất nhiều thời gian hơn mức cần thiết để rút ra bài học kinh nghiệm. Điều này cũng có thể bám rễ sâu trong tâm và tăng trưởng vô số cảm giác tiêu cực về bản thân. Chính vì vậy nên thực hành Thiền quán Tri ân rất lợi ích nhằm giúp bạn đối trị những cung bậc thăng trầm trong cuộc sống thường nhật. Trước tiên, bạn tập trung nghĩ về những điều tốt đẹp mà cuộc sống đã mang lại cho bạn, tiếp theo bạn có thể suy ngẫm về những vấn đề như sự chê bai mà không bị quá trầm chìm trong những cảm xúc tiêu cực. Bạn có thể rút ra những bài học kinh nghiệm và sau đó nếu gặp lại tình huống tương tự sẽ có thể ứng xử khác đi. Nếu bạn không thể làm gì khác đi thì suy cho cùng lo lắng nghĩ ngợi cũng chẳng thay đổi được gì. Điều đó chẳng bao giờ giúp bạn cải thiện mọi việc.
 
 
 
Khi quá nhạy cảm trước những lời khen chê, chúng ta sẽ quan tâm quá mức tới việc làm của mình và điều này sẽ khiến tâm càng trở nên bất an vọng động. Mải miết cầu toàn thực sự là cuộc chạy đua vô cùng mệt mỏi. Bạn có thể là người rất ý thức, với bạn mỗi việc làm đều vô cùng quan trọng và ngay cả ý nghĩ không thể dẫn đầu hoặc khiến mọi người thất vọng không cho phép bạn tụt dốc. Nhưng nếu cứ mãi gắng sức như vậy, đến một ngày nào đó rốt cuộc bạn sẽ thực sự tuột dốc và cảm thấy vô cùng thất vọng với chính mình.
Nếu có thể buông bỏ mọi bám chấp vào lời khen tiếng chê, chúng ta sẽ giữ được sự cân bằng trong mọi cảm xúc. Khi thừa nhận rằng chẳng ai hoàn hảo, chúng ta sẽ trút bỏ được gánh nặng lớn trên vai. Chúng ta sẽ bớt tạo áp lực cho chính mình và mọi người, đồng thời tạo cơ hội tự trưởng dưỡng và hoàn thiện bản thân. Cuộc sống sẽ rộng mở hơn, chúng ta sẽ bớt lo lắng sợ hãi, bớt áp lực căng thẳng vì luôn phải cố làm mọi việc thật chỉn chu để vừa lòng người khác. Chúng ta sẽ thư giãn hơn vì biết rằng dù kết qua ra sao, điều quan trọng là chúng ta đã nỗ lực hết mình.
 

 
(Theo ‘Tâm An Lạc’ – Drukpa Việt Nam)