Chư Thiên, quỷ thần có tác động vào số phận con người không?

Từ nhỏ ai cũng nghe nói đến quỷ Dạ Xoa, bà La Sát, tuy nhiên ít người biết Dạ Xoa là gì?

Chúng ta biết rằng đặc trưng khác biệt lớn nhất của Phật giáo so với các tôn giáo khác là ở tính chất vô thần. Phật giáo xem xét thế giới từ góc độ nhân duyên, phủ nhận uy quyền của quỷ thần hoặc linh hồn là vĩnh hằng.
Cõi Ngã quỷ (trong bức tranh Luân hồi của Phật giáo)

Tuy phủ nhận sự tồn tại của một đấng tối cao của vũ trụ nhưng Phật giáo vẫn thừa nhận sự hiện hữu của các quỷ thần ở bên ngoài cõi người. Có điều khác biệt là, Phật giáo cho rằng quỷ thần cũng một dạng chúng sinh như loài người, cũng là loài có tình và không hề có quyền uy tuyệt đối, có tác động quyết định đến số phận con người.
 
Điều này cắt nghĩa sự tồn tại một tập hợp quỷ thần, linh vật trong kinh văn cũng như trong các dạng thức văn hóa – nghệ thuật Phật giáo, đặc biệt là trong nghệ thuật tạo hình, từ tượng thờ, các đồ án trang trí kiến trúc chùa tháp, đến bích họa, tranh vẽ…
 
Theo lẽ thường, chẳng có gì đáng kinh ngạc nếu ai đó nhìn thấy chư thiên hay quỷ thần vì nếu loài người có thể nhìn thấy nhau thì sao lại không thể nhìn thấy chư thiên hay quỷ thần?
Không có nhiều khác biệt giữa con người, chư thiên và quỷ thần. Chẳng qua vì chỉ một số ít người có thể thấy chư thiên và quỷ thần nên chúng ta cảm thấy ngạc nhiên. Quỷ thần và minh thần vốn không có hình tướng bằng xương thịt như chúng ta. Họ có khả năng đọc được tâm của chúng sinh khác nên biết được nhiều bí mật, nhờ vậy những người nhìn thấy họ cũng có chút năng lực tiên tri.
 
Ở một số nước, người ta không tin những điều này và những ai có khả năng nhìn thấy quỷ thần thường bị xã hội cho là điên rồ hay bị quỷ ám. Vì không nhận ra chẳng có sự khác biệt nào giữa loài người, chư thiên hay quỷ thần nên nếu chúng ta cứ định kiến như vậy thì người ấy có thể bị căng thẳng và trầm cảm rồi dần dần trở nên điên thật. Nếu xã hội đừng lên án những người này thì họ sẽ chẳng có lý do gì phải phát điên. Chúng ta thường bị vướng mắc bởi hình tướng bên ngoài, cho rằng những hình tướng như động vật, chim chóc là có thật và tuyệt đối không tin vào bất cứ gì không có hình tướng. Chính vì vậy chúng ta coi việc nhìn thấy chư thiên hay quỷ thần là điều kỳ lạ.

Nếu nhìn thấy trong bóng tối hiện lên một bóng đen với một mắt và một chân, không giống như người bình thường, chắc chắn bạn sẽ hoảng sợ. Rồi chẳng cần nghĩ, bạn lập tức cho đó là ma.
Chúng ta nói: “Tôi thấy ma” bởi chúng ta chẳng quen nhìn chúng sinh trong hình tướng ấy. Chúng ta chấp vào quan niệm sai lầm rằng hễ là người thì phải có hai mắt, hai tay và hai chân, giống như chúng ta vẫn thường nhìn thấy. Nếu không phải như vậy thì chúng ta đã chẳng gọi một hình tướng lạ là ma và cảm thấy sợ hãi. Nếu tập làm quen với quan niệm rằng những hiện tướng này không có thật như chúng ta vẫn nghĩ, chúng ta sẽ thật sự vô úy.
 
Đức Pháp Vương Drukpa chia sẻ: “Mặc dù rất tôn trọng và ngưỡng mộ mọi phẩm chất nơi con người song tôi không thấy có phẩm chất nào đáng ngưỡng mộ như vô úy (không sợ hãi - can đảm)…”.
 
Chẳng có gì khiến chúng ta sợ hãi hay kiêu mạn cho dù điều bạn thấy có là chư thiên, quỷ thần, người hay phi nhân, bạn hay thù, trong đời sống, trong thân trung ấm hay trong đời sau. Nếu một người có thể đạt tới sự vô úy như vậy thì thật là một thành tựu lớn lao, đáng để sinh ra trên thế gian này. Cho dù còn nhiều phẩm chất khác đáng được tán thán song vô úy thực sự là phẩm chất tối thượng.
 
(Mai An biên tập)